روشهای اجرای شالوده های عمیق2-1- مقدمهطراحی شمع ها هم جنبه های هنری دارد و هم جنبه های علمی. هنر طراحی در انتخاب مناسب ترین نوع شمع و روش نصب آن با توجه به شرایط بار گذاری و ساختگاهی است. جنبه های علمی طراحی شمع به پیش بینی و تخمین درست عملکرد شمع مستقر در خاک در حین نصب و بار گذاری دوران بهره برداری کمک می کند. این عملکرد بطور مؤثر بستگی به روش نصب شمع بستگی داشته و به تنهایی نمی تواند توسط خصوصیات فیزیکی شمع و مشخصات خاک دست نخورده پیش بینی شود. دانستن انواع شمع ها و روش های ساخت و نصب شالوده های شمعی مستلزم فهم علمی رفتار آنهاست.2-2- راهکارهای عملی طراحی شمع ها1- اطلاعات لازم و مکفی از شرایط ژئوتکنیکی محل2- شناخت دقیق نیروها و لنگرهای وارده از روسازه از نظر نوع، مقدار و جهت و اولویت بندی آنها3- شناخت عوامل محیطی از نظر آثار کوتاه مدت و دراز مدت بر مصالح شمع4- شناخت وضعیت پیرامون پروژه برای تصمیم گیری در مورد شیوه اجرای شمع5- انتخاب نوع شمع6- بررسی امکان پذیری ساخت وتولید شمع برای پروژه و محدودیت های ابعادی7- برگزیدن روش نصب شامل کوبشی، چکش زدن، در جا ریختن و ...8- تعیین عمق مدفون شمع با توجه به شرایط خاک، بارهای موجود و امکانات اجرایی9- آرایش شمع های گروهی و تعیین نحوه عملکرد گروه و توجه به نکات مؤثر در طراحی از جمله تداخل شمع، ضریب کارایی، ...10- تعیین توان کاربری شمع(تکی یا گروهی) با استفاده از تحلیل های معتبر استاتیکی11- تعیین توان باربری شمع با استفاده از آزمایشات درجا یا آزمایشات دینامیکی و تدقیق توان باربری12- دخالت دادن عوامل مؤثر پیرامونی برتوان باربری بدست آمده13- کنترل و ارزیابی نشست سیستم شالوده14- طراحی سازه ای شمع و کلاهک سه شمع15- انجام آزمایشات عملی بار گذاری استاتیکی یا دینامیکی(در صورت لزوم و صلاحدید) به منظور اطمینان از صحت اجرا و عدم آسیب دیدگی شمع ها در حین اجرا16- تعیین ضریب اطمینان3-2- انواع پی های عمیق از نظر اجراییچنانکه گفته شد بر اساس استاندارد BS 8004 بریتانیا شمع ها به سه دسته طبقه می شوند:الف- «شمع های با تغییر مکان بزرگ» که هنگام نصب و رانش درون زمین، تغییر مکان زیادی در خاک ایجاد می کنند. این شمع ها معمولاً دارای مقاطع توپر و یا تو خالی ته بسته می باشند که با شیوه کوبشی یا جک زدن به درون خاک رانده می شوند. شمع های کوبیدنی با تغییر مکان های بزرگ شامل موارد زیر هستند:- چوبی با مقاطع دایره ای یا مربعی، یکسره یا با اتصالات وصل شده- بتنی پیش ساخته شده با مقاطع تو پر یا توخالی- پیش تنیده با مقاطع تو پر یا توخالی- لوله فولادی ته بسته- جعبه ای فولادی ته بسته- لوله ای باریک شونده- لوله ای فولادی ته بسته و رانده شده با جک- استوانه ای بتنی توپر، پیش ساخته و قطور رانده شده با جکب- شمع های«کوبیدنی- ریختنی با تغییر مکان های بزرگ» نیز موارد زیر را شامل می شوند:- لوله های فولادی کوبیده شده و بعد از بتن ریزی یا بتدریج بیرون کشیده می شوند.- پوسته های بتنی پیش ساخته که با بتن پر می شوند.- پوسته های فولادی جدار نازک که داخل خاک کوبیده شده سپس با بتن پر می شوند.پ- «شمع های با جابجایی کم»اینگونه شمع ها نیز بصورت کوبشی یا با جک درون زمین نصب می شوند و لیکن دارای سطح مقطع نسبتاً کوچکی هستند. مثالهایی از این نوع عبارتند از مقاطع فولادی H یا I شکل، لوله ها یا جعبه های فولادی ته باز که در حین نصب، خاک وارد قسمت های حفره ای مقطع می شود. اگر در حین کوبش این شمع ها درون زمین، توده خاک در حوالی نوک شمع تشکیل و قفل شود بطوریکه مانع نفوذ ستون خاک به درون حفرات مقطع شود شمع از نوع با جابجایی زیاد محسوب می شود.«شمع های با جابجایی کم» شامل انواع زیر هستند:- بتنی پیش ساخته با مقاطع لوله ای ته باز کوبشی با ضربه- بتنی پیش تنیده با مقاطع لوله ای ته باز کوبشی با ضربه- مقاطع فولادی H شکل- مقاطع فلزی لوله ای ته باز کوبشی که در صورت ضرورت خاک وارد شده درون لوله تخلیه می شوند.ت- «شمع های بدون جابجایی» یا «شمع های جایگزینی»
روشهای اجرای شالوده های عمیق2-1- مقدمهطراحی شمع ها هم جنبه های هنری دارد و هم جنبه های علمی. هنر طراحی در انتخاب مناسب ترین نوع شمع و روش نصب آن با توجه به شرایط بار گذاری و ساختگاهی است. جنبه های علمی طراحی شمع به پیش بینی و تخمین درست عملکرد شمع مستقر در خاک در حین نصب و بار گذاری دوران بهره برداری کمک می کند. این عملکرد بطور مؤثر بستگی به روش نصب شمع بستگی داشته و به تنهایی نمی تواند توسط خصوصیات فیزیکی شمع و مشخصات خاک دست نخورده پیش بینی شود. دانستن انواع شمع ها و روش های ساخت و نصب شالوده های شمعی مستلزم فهم علمی رفتار آنهاست.2-2- راهکارهای عملی طراحی شمع ها1- اطلاعات لازم و مکفی از شرایط ژئوتکنیکی محل2- شناخت دقیق نیروها و لنگرهای وارده از روسازه از نظر نوع، مقدار و جهت و اولویت بندی آنها3- شناخت عوامل محیطی از نظر آثار کوتاه مدت و دراز مدت بر مصالح شمع4- شناخت وضعیت پیرامون پروژه برای تصمیم گیری در مورد شیوه اجرای شمع5- انتخاب نوع شمع6- بررسی امکان پذیری ساخت وتولید شمع برای پروژه و محدودیت های ابعادی7- برگزیدن روش نصب شامل کوبشی، چکش زدن، در جا ریختن و ...8- تعیین عمق مدفون شمع با توجه به شرایط خاک، بارهای موجود و امکانات اجرایی9- آرایش شمع های گروهی و تعیین نحوه عملکرد گروه و توجه به نکات مؤثر در طراحی از جمله تداخل شمع، ضریب کارایی، ...10- تعیین توان کاربری شمع(تکی یا گروهی) با استفاده از تحلیل های معتبر استاتیکی11- تعیین توان باربری شمع با استفاده از آزمایشات درجا یا آزمایشات دینامیکی و تدقیق توان باربری12- دخالت دادن عوامل مؤثر پیرامونی برتوان باربری بدست آمده13- کنترل و ارزیابی نشست سیستم شالوده14- طراحی سازه ای شمع و کلاهک سه شمع15- انجام آزمایشات عملی بار گذاری استاتیکی یا دینامیکی(در صورت لزوم و صلاحدید) به منظور اطمینان از صحت اجرا و عدم آسیب دیدگی شمع ها در حین اجرا16- تعیین ضریب اطمینان3-2- انواع پی های عمیق از نظر اجراییچنانکه گفته شد بر اساس استاندارد BS 8004 بریتانیا شمع ها به سه دسته طبقه می شوند:الف- «شمع های با تغییر مکان بزرگ» که هنگام نصب و رانش درون زمین، تغییر مکان زیادی در خاک ایجاد می کنند. این شمع ها معمولاً دارای مقاطع توپر و یا تو خالی ته بسته می باشند که با شیوه کوبشی یا جک زدن به درون خاک رانده می شوند. شمع های کوبیدنی با تغییر مکان های بزرگ شامل موارد زیر هستند:- چوبی با مقاطع دایره ای یا مربعی، یکسره یا با اتصالات وصل شده- بتنی پیش ساخته شده با مقاطع تو پر یا توخالی- پیش تنیده با مقاطع تو پر یا توخالی- لوله فولادی ته بسته- جعبه ای فولادی ته بسته- لوله ای باریک شونده- لوله ای فولادی ته بسته و رانده شده با جک- استوانه ای بتنی توپر، پیش ساخته و قطور رانده شده با جکب- شمع های«کوبیدنی- ریختنی با تغییر مکان های بزرگ» نیز موارد زیر را شامل می شوند:- لوله های فولادی کوبیده شده و بعد از بتن ریزی یا بتدریج بیرون کشیده می شوند.- پوسته های بتنی پیش ساخته که با بتن پر می شوند.- پوسته های فولادی جدار نازک که داخل خاک کوبیده شده سپس با بتن پر می شوند.پ- «شمع های با جابجایی کم»اینگونه شمع ها نیز بصورت کوبشی یا با جک درون زمین نصب می شوند و لیکن دارای سطح مقطع نسبتاً کوچکی هستند. مثالهایی از این نوع عبارتند از مقاطع فولادی H یا I شکل، لوله ها یا جعبه های فولادی ته باز که در حین نصب، خاک وارد قسمت های حفره ای مقطع می شود. اگر در حین کوبش این شمع ها درون زمین، توده خاک در حوالی نوک شمع تشکیل و قفل شود بطوریکه مانع نفوذ ستون خاک به درون حفرات مقطع شود شمع از نوع با جابجایی زیاد محسوب می شود.«شمع های با جابجایی کم» شامل انواع زیر هستند:- بتنی پیش ساخته با مقاطع لوله ای ته باز کوبشی با ضربه- بتنی پیش تنیده با مقاطع لوله ای ته باز کوبشی با ضربه- مقاطع فولادی H شکل- مقاطع فلزی لوله ای ته باز کوبشی که در صورت ضرورت خاک وارد شده درون لوله تخلیه می شوند.ت- «شمع های بدون جابجایی» یا «شمع های جایگزینی»